Οι ποδοσφαιριστές πλέον, το μόνο που τους νοιάζει είναι το πως θα πάρουν όσο περισσότερα λεφτά γίνεται. Δεν τους ενδιαφέρει το που θα αγωνίζονται, ενώ συχνή τάση είναι να φιλούν το έμβλημα της ομάδας που αγωνίζονται και στην αρχή του καλοκαιριού αποχωρούν για περισσότερα χρήματα και δόξα. Σε έναν κόσμο γεμάτο τέτοιους αθλητές, το ποδόσφαιρο έχει ανάγκη για περισσότερους ανθρώπους σαν τον Χοσέμπα Ετσεμπερία.
Για 15 χρόνια, ο Ετσέμπε εκπροσώπησε την Αθλέτικ Μπιλμπάο με αγάπη και αφοσίωση. Κανείς φίλαθλος δεν μπορεί να παραπονεθεί για τον επαγγελματισμό του. Κανείς φίλαθλος δεν παραπονέθηκε για καμία από τις 514 εμφανίσεις του, ότι δεν έδωσε το 100% των δυνατοτήτων του. Όμως στην αρχή της καριέρας του, θρύλος του Βασικού ποδοσφαίρου δεν ήξερε καν αν θα κατάφερνε να αγωνιστεί ποτέ στην Αθλέτικ.
Ο Χοσέμπα Ετσεμπερία γεννήθηκε στις 5 Σεπτεμβρίου του 1977. Από νεαρή ηλικία είχε τάση προς τον αθλητισμό, με το ποδόσφαιρο να είναι το δικό του ευαγγέλιο. Από μικρός δεν φαινόταν και πολύ ταλαντούχος στο παιχνίδι που αγαπούσε, αλλά ο πατέρας του ήξερε ότι μια μέρα ο γιος του θα αγωνιστεί για τα Λιοντάρια του Αγίου Μάμα, την Αθλέτικ Μπιλμπάο.
Παρόλο που ήταν μικρόσωμος, ο νεαρός Χοσέμπα είχε απίστευτη τεχνική. Από μικρή ηλικία προσπαθούσε να αντιγράψει το στυλ του ειδώλου του και θρύλου της Ρεάλ Σοσιεδάδ, Ρομπέρτο Λόπεζ Ουφάρτε, ο οποίος οδήγησε την Βασκική ομάδα στην κατάκτηση δύο πρωταθλημάτων στις αρχές της δεκαετίας του '80. Όπως και το είδωλο του, ο Χοσέμπα περνούσε ατελείωτες ώρες παίζοντας στους δρόμους με τους φίλους του, ξεδιπλώνοντας το ποδοσφαιρικό του ταλέντο.
Η Σοσιεδάδ ήταν αυτή που τον ανακάλυψε για πρώτη φορά, στην οποία ο Ετσεμπερία υπέγραψε το πρώτο του συμβόλαιο σε ηλικία 15 ετών. Ο Χοσέμπα αγωνιζόταν στην β' ομάδα και είχε την τύχη να έχει για προπονητή τον άνθρωπο που θαύμαζε από μικρό παιδί, τον Λόπεζ Ουφάρτε.
Με τις φοβερές του εμφανίσεις, ο Ετσέμπε κλήθηκε από τον 'Αντονι Γκοϊκοτσέα να εκπροσωπήσει την Ισπανία στο μουντιάλ νέων το 1995 στο Κατάρ. Πριν την έναρξη του τουρνουά, ο Φερνάντο Μοριέντες αποχώρησε με τραυματισμό στο γόνατο και ο Ετσεμπερία βρήκε θέση στην βασική ενδεκάδα. Φυσικά και δεν άφησε την ευκαιρία να πάει χαμένη και με 7 τέρματα ανακηρύχθηκε πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης μπροστά από παίκτες όπως Ραούλ και Νούνο Γκόμες.
Με την επιστροφή του στο Σαν Σεμπαστίαν, το όνομα του ακουγόταν πολύ έντονα στην Ισπανία. Ο προπονητής της Σοσιεδάδ, Ιριάτε, τον ανέβασε στην πρώτη ομάδα σχεδόν αμέσως και στις 4 Ιουνίου του 1995 βρισκόταν στον πάγκο σε έναν αγώνα κόντρα στην Σπόρτινγκ Χιχόν στην ιστορική έδρα Ελ Μολινόν.
Ο Ίγκορ Λεντιάκοφ έβαλε μπροστά τους γηπεδούχους λίγο πριν την ανάπαυλα. Το δεύτερο ημίχρονο όμως ανήκε στο νούμερο 16 της Σοσιεδάδ. Στο 54' ο Ιμανόλ κάνει μια κούρσα από τα δεξιά, αποφεύγοντας δύο αμυντικούς, στην συνέχεια σεντράρει στην μικρή περιοχή όπου και βρισκόταν ο Ετσεμπερία οποίος έστειλε την μπάλα στην αριστερή γωνία του τέρματος, κάνοντας το 1-1. Δέκα λεπτά αργότερα, έπειτα από εκτέλεση φάουλ του Βαλερί Καρπίν, ο Ετσεμπερία στέλνει για δεύτερη φορά την μπάλα στα δίχτυα με μια ψηλοκρεμαστή κεφαλιά, διαμορφώνοντας το τελικό 1-2.
Οι οπαδοί της Σοσιεδάδ νόμιζαν ότι βρήκαν τον νέο του σωτήρα, όλα θα αλλάξουν λίγους μήνες αργότερα.
Ο Χοσέ Μαρία Αρράτε έβγαζε το ψωμί του φτιάχνοντας κρασί, προτού γίνει πρόεδρος της Αθλέτικ Μπιλμπάο το 1994. Ευθύς αμέσως άρχισε να επενδύει στην ομάδα, αγοράζοντας τον Γκοϊκοτσέα από την Μπαρσελόνα και τον Βίτορ Αλκίθα από την αντίπαλο Ρεάλ Σοσιεδάδ. Η μεταγραφή του Αλκίθα προκάλεσε αναταράξεις στην χώρα των Βάσκων, καθώς οι δύο σύλλογοι είχαν συμφωνήσει ότι δεν θα παίρνει ο ένας τους παίκτες του άλλου, για το καλό του Βασκικού ποδοσφαίρου. Αυτή η μεταγραφή ήταν αρχή μιας νέας επιθετικής προσέγγισης παικτών από την Αθλέτικ Μπιλμπάο, η όποια δεν δίστασε να έρθει σε επαφή με το μεγαλύτερο ταλέντο της Ισπανίας.
Το φοβερό ντεμπούτο του Ετσεμπερία ακολούθησαν ακόμα 5 εμφανίσεις στις οποίες ο νεαρός άσσος δεν κατάφερε να βρει δίχτυα. Το γεγονός αυτό δεν σταμάτησε τους Ισπανικούς συλλόγους από το να μάχονται για την υπογραφή του. Η Ρεάλ Μπέτις ήταν η πρώτη που έδειξε ενδιαφέρον, αλλά η Αθλέτικ Μπιλμπάο να μπήκε σφήνα και κέρδισε την υπογραφή του.
Ο Αρράτε συναντήθηκε με τον πρόεδρο της Σοσιεδάδ, Λουίς Ουράνγκα, με τους δύο άντρες να συμφωνούν στα 3 εκατομμύρια. Η μετακίνηση του Ετσεμπερία στην Αθλέτικ δημιούργησε σχίσμα ανάμεσα στους δύο συλλόγους, οι οποίοι δεν είχαν καμία επαφή για τα επόμενα τρία χρόνια. Οι οπαδοί της Σοσιεδάδ δεν συγχώρεσαν τον Ετσεμπε, και όταν η Ρεάλ υποδέχθηκε την Αθλέτικ στο στάδιο Ανοέτα, ο Χοσέμπα δέχθηκε ένα "θερμό" καλωσόρισμα.
Αρχικά η Σοσιεδάδ έκανε ότι μπορούσε για να κρατήσει τον παίκτη, φέρνοντας την υπόθεση της μεταγραφής του μέχρι το δικαστήριο, στο οποίο ισχυρίστηκε ότι ο πατέρας και μάνατζερ του παίκτη, δεν είχε υπογράψει το νέο συμβόλαιο. Ο Ουράνγκα κατάλαβε γρήγορα ότι όλο αυτό ήταν ανούσιο και ότι δεν είχε νόημα να κρατήσει έναν παίκτη ο οποίος όλη του την ζωή υποστήριζε την αντίπαλο της.
Ο Ισπανικός τύπος κατέκρινε την μεταγραφή του Ετσέμπε, με την "Ελ Παϊς" να γράφει ότι 3 εκατομμύρια για έναν τόσο νεαρό παίκτη είναι πάρα πολλά. Σύντομα όμως, ο Ετσεμπερία έκλεισε σε πολλούς τα στόματα.
Ο τότε προπονητής της Αθλέτικ, Ντράγκοσλαβ Στεπάνοβιτς, ανησυχούσε πως η πίεση που δεχόταν ο νεαρός Χοσέμπα από την μεταγραφή του δεν θα του βγει σε καλό και τον άφησε εκτός αποστολής για τους πρώτους αγώνες. Ο Ετσεμπερία θα κάνει το ντεμπούτο του εν τέλη κόντρα στην Ρασίνγκ Κλουμπ ως βασικός, σκοράροντας μάλιστα μετά από μόλις 34' λεπτά.
Το όνειρο που ζούσε ο Ετσέμπε θα γίνει ακόμα πιο εξωπραγματικό, με το φαβορί για τον τίτλο και πολιτική αντίπαλο, Ρεαλ Μαδρίτης, να υποδέχεται την Αθλέτικ στο Μπερναμπέου. Η Ρεάλ ξεκίνησε τον αγώνα καλύτερα με τον Ραούλ να βάζει μπροστά στο σκορ την Βασίλισσα. Στο δεύτερο ημίχρονο οι γηπεδούχοι είχαν ακόμα το πάνω χέρι μέχρι τα τελευταία δέκα λεπτά της αναμέτρησης. O Eτσεμπερία, με μια φοβερή ατομική ενέργεια κάνει το 1-1 στο 82'. Επτά λεπτά αργότερα, σε μια υποδειγματική αντεπίθεση, ο Τσούτσο Ζιγάνδα στέλνει για δεύτερη φορά την μπάλα στα δίχτυα των γηπεδούχων. Το κατάμεστο Μπερναμπέου σώπασε. Η Ρεαλ ηττήθηκε.
Αυτή η νίκη ήταν και το highlight της σεζόν για την Αθλέτικ η οποία τερμάτισε μόλις μια θέση πάνω από τον υποβιβασμό, με τον Στεπάνοβιτς να αποχωρεί από την ομάδα τον Μάρτιο. Η επόμενη σεζόν ήταν πολύ καλύτερη. Με οδηγό τον Ματίας Λιζαραζού και στον πάγκο τον Λούις Φερνάντες, η Αθλέτικ τερμάτισε στο πρώτο μισό του βαθμολογικού πίνακα και πήρε την πρόκριση στο κύπελλο Ουεφα.
Η αμέσως επόμενη σεζόν δεν ξεκίνησε καλά, με τον Αϊτορ Καράνκα να παίρνει μεταγραφή στην Σοσιεδάδ και την Άστον Βίλα να αποκλείει την Αθλέτικ νωρίς από το ουεφα. Πλέον, χωρίς ευρωπαϊκές διοργανώσεις, η Αθλέτικ αφοσιώθηκε στο πρωτάθλημα και οι Λέοντες κατάφεραν να τερματίσουν στην 3η θέση, ενώ παράλια προκρίθηκαν το Τσάμπιονς Λίγκ. Τα δέκα γκολ του Ετσεμπερία βοήθησαν σε μεγάλο βαθμό την Αθλέτικ στην πολύ καλή της πορεία στο πρωτάθλημα.
Τις επόμενες πέντε σεζόν η Αθλέτικ δεν κατάφερε να εντυπωσιάσει. τερματίζοντας στην μέση του βαθμολογικού πίνακα. Ο Φερνάντες αποχώρησε στις αρχές του 2000, με Τσέτσου Ρόχο και Γιούπ Χάινκες να μην καταφέρνουν να σώσουν την Αθλέτικ από την καθοδική της πορεία. Η ομάδα χρειαζόταν νέο αίμα και το βρήκε στο πρόσωπο του Ερνέστο Βαλβέρδε.
Τα αποτελέσματα άλλαξαν αμέσως, με τον Βαλβέρδε να οδηγεί την Αθλέτικ στην 5η θέση του πρωταθλήματος και τον Χοσέμπα Ετσεμπερία να απολαμβάνει την καλύτερη σεζόν της καριέρας του, σκοράροντας 14 τέρματα. Λίγους μήνες αργότερα τα πράγματα άλλαξαν με τον θάνατο του προέδρου της ομάδας, Χαβιέρ Ούρια. Αντικαταστάτης του ήταν ο Φερνάντο Λαμικίζ, ο οποίος ασκούσε πολύ μεγάλη πίεση στην ομάδα, αναγκάζοντας τον Βαλβέρδε να αποχωρήσει. Αντικαταστάτης του ήταν ο Χοσέ Λούις Μεντιλίμπαρ, οποίος έχοντας μια νίκη σε εννιά αγώνες απολύθηκε. Η Αθλέτικ βρισκόταν και πάλι σε καθοδική πορεία και μια αλλαγή ήταν αναγκαία.
Το 2007, ο Χοακίν Καπαρός ήρθε στην ομάδα, την ώρα που ο Ετσεμπερία βρισκόταν όλο και ποιο κοντά στην δύση της καριέρας του. Ο Φράν Γέστε ήταν το πρώτο όνομα της ομάδα, σκοράροντας αρκετά γκολ αγωνιζόμενος ως 10αρι. Ο Φερνάντο Γιορέντε βελτιωνόταν όλο και περισσότερο και ο Άριτς Αντούριθ προσπαθούσε να βρει μια θέση στην αρχική ενδεκάδα. Η Αθλέτικ βρισκόταν σε μεταβατικό στάδιο και κατάφερε να τερματίσει στην 11η θέση.
Η επόμενη σεζόν ήταν ακόμα λιγότερο παραγωγική για τον Ετσεμπερία, ο οποίος σκόραρε μόλις δύο φορές σε 7 συμμετοχές ως βασικός. Η Αθλέτικ πήρε την πρόκριση στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις, την ώρα που ένας από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιριστές στην ιστορία της βρισκόταν κοντά στο τέλος της ποδοσφαιρικής του καριέρας. Η Αθλέτικ κατάφερε να φτάσει μέχρι τον τελικό του Κόπα ντελ Ρέι, αλλά ηττήθηκε από την Μπαρσελόνα. Ο Ετσεμπερία δεν άντεξε, και δάκρυσε μετά το τέλος του αγώνα. Ήταν η τελευταία του ευκαιρία για να κερδίσει έναν τίτλο στην ομάδα της ζωής του.
Στις 14 σεζόν του με την ομάδα, ούτε μια φορά δεν κατέκρινε κανέναν συμπαίκτη του. Στις εκατοντάδες εμφανίσεις του με την Αθλέτικ, πάντα έδινε τον καλύτερο εαυτό του και μαχόταν για τον σκοπό της. Ακόμα και όταν η συμμετοχή του στον αγωνιστικό χώρο μειωνόταν, η παρουσία και η επιρροή που είχε στην ομάδα παρέμεινε η ίδια.
«Δεν υπάρχουν αρκετά λόγια για τον ευχαριστήσω» δήλωνε το καλοκαίρι του 2009 ο Φερνάντο Γκαρσία Μασούα. Ο πρόεδρος της Αθλέτικ ανακοίνωσε ότι για τον τελευταίο χρόνο του συμβολαίου του, ο Χοσέμπα Ετσεμπερία θα δώριζε ολόκληρο τον μισθό του στο ίδρυμα της Αθλέτικ. Ο Χοσέμπα είπε ότι ήταν ένα δώρο στην πόλη και στην ομάδα την οποία πλέον αποκαλεί το δεύτερο σπίτι του.
Την τελευταία του σεζόν, ο Ετσεμπερία την πέρασε στον πάγκο. Παρόλο που ήταν μόλις 32 ετών, τα πόδια του δεν άντεχαν άλλο, ενώ η θέση του στην ομάδα βρισκόταν συνεχώς υπό απειλή από την νέα γενιά ποδοσφαιριστών. Όπως και ο Ετσέμπε με τον Λόπεζ Ουφάρτε, έτσι και ο Ίκερ Μουνιάιν βρισκόταν κοντά στο νούμερο 17, τον παίκτη που είχε για είδωλο από μικρό παιδί και για πολλούς θεωρούταν ο αντικαταστάτης του.
Στον αγώνα κόντρα στην Ντεπορτίβο λα Κορούνια, το κοινό του Σαν Μαμές είπε αντίο σε έναν ακόμα από τους πολλούς του ήρωες. Ο "καθεδρικός" ευχαρίστησε έναν παίκτη ο οποίος για παραπάνω από 500 φορές τίμησε την φανέλα της Αθλέτικ και η επιρροή του στην ομάδα που αποκαλούσε οικογένεια, μπορεί να συγκριθεί μόνο με λίγους. Στο 73' ο Καπαρός έβαλε στον αγωνιστικό χώρο τον Γκάιθκα Τοκέρο για μια στιγμή που όλοι περίμεναν. Ο Ετσεμπερία αποχώρησε δακρύζοντας από τον αγωνιστικό χώρο με τους παίκτες των δύο ομάδων αλλά και το κοινό του Σαν Μάμες να χειροκροτεί τον ήρωα του.
«Οι οπαδοί μας θεωρούν μέλος της καθημερινότητας τους, της οικογένεια τους, της ζωής τους» δήλωσε ο Ετσέμπε στο βιβλίο "Ποδόσφαιρο, κουλτούρα και κοινωνία της Ισπανίας". Ήταν ένα μήνυμα που ο ίδιος καταλάβαινε πολύ καλά και το οποίο ακολουθούσε πιστά κατά την διάρκεια των 11 προπονητών που πέρασαν στα 15 χρόνια της παρουσίας του στην ομάδα. Ποιος λοιπόν να κατηγορήσει τους οπαδούς της Αθλέτικ, οι οποίοι ήθελαν να πούνε για ακόμη μια φορά αντίο στον ποδοσφαιριστή που έχει τις τρίτες περισσότερες συμμετοχές στην ιστορία του συλλόγου;
Έτσι και έγινε στις 18 Μαΐου του 2010. Ο Ετσεμπερία φόρεσε την "ροχιμπλάνκα" φανέλα για τελευταία φορά, στο μεγαλύτερο τεστ της καριέρας του. Ο ίδιος έχει αντιμετωπίσει το 4-3-3 του Γκουαρντιόλα και το 4-2-3-1 του Μουρίνιο, αλλά το 20-60-17 που αντιμετώπισε εκείνη την μέρα, θα έκανε μέχρι και τα μεγαλύτερα προπονητικά μυαλά του κόσμου να κουνάν τα κεφάλι τους. Το γνωστό και ως "The Immposible Match" είδε την Αθλέτικ να έρχεται αντιμέτωπη κόντρα σε 100 αγόρια και κορίτσια, όλα μέλη των ακαδημιών του συλλόγου. Παρόλο που τα πιτσιρίκια πήραν νωρίς το προβάδισμα, μόνος ένας άνθρωπος θα μπορούσε να βάλει τάξη στο χάος, σκοράροντας δύο γκολ και διαμορφώνοντας το τελικό 5-3. Για τους 20,000 Βάσκους στις εξέδρες, ο μόνος που θα μπορούσε να τα καταφέρει ήταν το αγαπημένο τους παιδί, ο Χοσέμπα Ετσεμπερία.
Μένανδρος Μεριγκούνης